Er zijn maar weinig mensen die daarmee akkoord gaan. 4 tegen 16 euro is een oneerlijke deal! Je weigert dus - waarmee je die 4 euro uiteraard verder kunt vergeten.

Maar nu komt er een hersenonderzoeker die via een magnetische spoel een stroompje door je hoofd laat gaan, en hé, nu heb je er eigenlijk geen enkel probleem mee: ach, die 4 euro is toch mooi meegenomen! Je eigenbelang gaat voor.

Dit is globaal de uitkomst van een onderzoek naar de activiteit van één bepaald hersengebiedje bij het accepteren of afwijzen van een oneerlijk aanbod. Het blijkt dat het uitschakelen van dat hersengebiedje door de magnetische inductie ons hebberiger maakt, zodat we eerder met een oneerlijk aanbod akkoord gaan.

Niet iedereen is er gevoelig voor. In een experimentele groep proefpersonen zei 45% inderdaad 'ja, geef maar op die 4 euro', tegen 10% in de controlegroep (die dus niet magnetisch geprikkeld werd). En hoewel van de eerste groep toch nog steeds 55 % zich niet liet manipuleren, is 45 tegen 10 een statistisch significant verschil. (Bron: NRC Handelsblad)

 Let wel: dit was niet een onderhandeling in de trant van 'laten we eens kijken of we er een eerlijker verdeling van kunnen maken'. Het was een eenmalig aanbod. Frappant is verder dat iedereen wel inzag dat het een oneerlijke deal was, maar dat 45% zich daar kennelijk niet aan stoorde en dus akkoord ging.

Natuurlijk, het gaat bij dit soort onderzoek altijd over een laboratoriumproef. Maar toch!  In deze vergelijkbare setting, met vergelijkbare proefpersonen gaat een significant groter deel mee met een deal die iedereen als oneerlijk bestempelt. Enkel en alleen door de uitschakeling van pakweg een halve centimeter hersenweefsel.

Ik vraag me af of dit hersengebied normaliter 'aan' staat en we dus in het algemeen geneigd zijn een oneerlijke deal niet te accepteren. En of we de knop naar believen aan en uit kunnen zetten.

En ten slotte: of bij kinderen die opgroeien in honger en armoede, die dus niet anders gewend zijn dan dat zij oneerlijk behandeld worden, zo'n hersengebiedje wel ooit tot ontwikkeling komt.