Van de weeromstuit heb ik steeds meer het gevoel dat ik op een winner heb gestemd! Natuurlijk heb ik de goede keuze gemaakt, hoe heb ik dat ooit anders kunnen denken!
Hoe is die plotselinge zekerheid te rijmen met de twijfel van de afgelopen weken?
De psycholoog Leon Festinger heeft daar ooit een elegante verklaring voor bedacht: de cognitieve dissonantiereductie. Het komt erop neer dat je na een moeilijk besluit automatisch achter dat besluit gaat staan.
Er is geen weg terug.
Want het idee dat je mogelijk ook anders had willen stemmen (cognitie 1) is niet in overeenstemming met de wetenschap dat je op partij X hebt gestemd (cognitie 2). Het is een cognitieve dissonantie en daar kunnen mensen niet tegen (zegt Festinger).
Dus je brengt je cognities in overeenstemming met elkaar door een van de twee te veranderen. Dat kan alleen maar door cognitie 1 te veranderen: je neemt afstand van de twijfels die je had en omarmt de gedachte dat dit genomen besluit het enige goede besluit is geweest.
Het is ongeveer te vergelijken met de aankoop van een nieuwe auto (of elk ander felbegeerd artikel). Na veel dubben kies je merk A en daarmee worden alle twijfels tussen A, B, en C van de tafel geveegd. Onderzoek heeft aangetoond, dat mensen daarna alleen nog maar de reclame voor A zien en alle andere reclame negeren. Je zoekt naar een mentale bevestiging van je zojuist genomen besluit.
Dus vandaar mijn opluchting: ik heb gestemd en het is goed zo!
Wat er vanavond ook gebeurt...